High-alert drug guides



Dopamine inj.



ข้อบ่งใช้
ใช้เพิ่ม cardiac output , เพิ่มความดันโลหิต,เพิ่ม renal blood flow ขึ้นกับขนาดยาที่ใช้

รูปแบบยาที่มีใช้ในโรงพยาบาล
Dopamine HCl injection 250 mg/ 10 ml amp.

ขนาดใช้ยา
  • ขนาดต่ำ : 2-5 mcg/kg/min เพิ่ม renal blood flow, urine output
  • ขนาดกลาง : 5-15 mcg/kg/min เพิ่ม cardiac output
  • ขนาดสูง : > 20 mcg/kg/min เพิ่ม total peripheral resistance, pulmonary pressure ( Maximum dose : 50 mg/kg/min )


Monitoring
  • Blood pressure
  • Heart rate
  • อัตราเร็วการให้ยาของ infusion pump
  • Urine output
  • ผิวหนังบริเวณที่แทงน้ำเกลือ


ข้อมูลสำคัญที่ควรทราบ
Antidote คือ Phentolamine แต่เนื่องจากยานี้ไม่มีในประเทศไทย ในกรณีที่เกิด Extravasation ระหว่างให้ยา และเกิด Blanching ( การซีดของเนื้อเยื่อบริเวณที่ยารั่วออกนอกเส้นเลือด ) การแก้ไขทำได้โดย ใช้ Topical nitrate ทาบริเวณที่เกิดการรั่วของยา และสามารถใช้ infusion terbutaline ร่วมด้วย

ความเข้ากันไม่ได้ของยา
หลีกเลี่ยงการผสมยา Dopamine กับ alkaline solutions เช่น Potassium chloride, Sodium bicarbonate และ iron salts เนื่องจาก Dopamine จะถูก inactivated ใน alkaline solutions

วิธีการผสมและความคงตัวของยา
ผสมใน NSS หรือ D5W โดยหลังจากผสมสามารถเก็บที่อุณหภูมิห้อง ( 25 ๐C ) ได้นาน 24 ชม. ห้ามใช้ยาในกรณีที่ยาเปลี่ยนสีเข้มขึ้นไปจากเดิม เนื่องจากยาถูกออกซิไดซ์


แนวทางการสั่งใช้ยา
  • เขียนด้วยลายมือที่ชัดเจน ถูกต้องอ่านง่าย และห้ามใช้คำย่อ
  • ระบุชื่อยา ขนาดยา อัตราเร็วในการให้ยาและสัดส่วนของยาต่อสารน้ำที่ใช้ผสมให้ครบถ้วน เช่น Dopamine ( 1 : 1 )
  • การหยุดยา ควรค่อยๆ ลดขนาดยาลงช้าๆ หากหยุดยาทันที อาจเกิด Hypotension ได้


แนวทางการจ่ายยา
  • เนื่องจากยามีชื่อยา และภาชนะบรรจุยาที่ขนาดใกล้เคียงกับยาฉีดชนิดอื่นๆ ดังนั้นควรเก็บยาให้ห่างจากยาทั่วไป เพื่อป้องกันการหยิบยาผิดได้
  • ควรมีระบบการตรวจสอบซ้ำที่ดี ก่อนจ่ายยาทุกครั้ง


แนวทางการบริหารยา
  • ตรวจสอบยาทุกขั้นตอนทั้งในขณะหยิบยาจากที่เก็บ, จัดยา และก่อนให้ยาผู้ป่วย
  • การบริหารยาผู้ป่วย ควรให้ยาในเส้นเลือดขนาดใหญ่ เพื่อป้องกันการรั่วไหลของยาออกนอกเส้นเลือด ( Extravasation ) เนื่องจากยามีคุณสมบัติเป็น Vesicant ควรดูแลตำแหน่งที่ให้ยาอย่างใกล้ชิด เพื่อดูการไหลของยาและการเกิด tissue necrosis
  • ต้องเจือจางสารละลายก่อนใช้ยาทุกครั้ง เช่น Dopamine 1 : 1 หมายถึง Dopamine 1 mg ต่อ สารน้ำ 1 ml
  • ควรให้ยาผ่านทาง Infusion pump เพื่อให้ได้ปริมาณสารละลายที่ถูกต้อง และควรให้ยาทาง central line โดยหยดเข้าทางหลอดเลือดดำ
  • เริ่มให้ยาในอัตรา 2 – 5 mcg/kg/min สามารถปรับเพิ่มขึ้นช้าๆได้ ไม่เกิน 5 – 10 mcg/kg/min ทุก 10 - 30 นาที





อ้างอิง :
  • 1. Lacy CF, Armstrong LL, Goldman MP, Lance LL. Drug information handbook 2000 – 2001 8th ed. Ohio : Lexi – Comp Inc.; 2000.
  • 2. Trissel LA. Handbook on injectable drugs. 12 th ed. Bethesda: American Society of Health Systems Pharmacists; 2003.
  • 3. McEvoy GK editor. AHFS drug information. Bethesda: American Society of Health Systems Pharmacists; 2002.